Kategorie
Aktualności Prawo karne

Czym jest stalking i jak przejawia się nękanie?

Jeszcze do 2011 roku Polacy, którzy byli ofiarami nękania, niewiele mogli zrobić, by w świetle prawa dążyć do sprawiedliwego osądzenia sprawcy. To właśnie wtedy znowelizowano przepisy kodeksu karnego i dodano art. 190 a, który opisuje stalking i grożące za nękanie konsekwencje. Jak jednak rozpoznać, czy mamy do czynienia ze stalkerem?

Czy ważne są motywy sprawcy?

Wielu osobom określenie stalker kojarzy się z psychofanem albo obsesyjnie zakochanym adoratorem. Warto jednak podkreślić, że w ocenie sądu motywy sprawcy nie mają znaczenia. Tak samo traktowane są sprawy, w których stalker kieruje się uwielbieniem dla ofiary, nienawiścią, chęcią zemsty, zazdrością lub innymi pobudkami. To, co ma jednak istotne znaczenie w postępowaniu sądowym, to charakter działania stalkera. Zachowania związane z nękaniem muszą być powtarzalne, długotrwałe, wielokrotne oraz uporczywe, a sprawca działać musi świadomie i w złej woli.

Jak przejawia się nękanie?

Obok charakteru działania sprawcy kluczowe jest to, jak czuje się w obecnej sytuacji ofiara nękania. Dla sądu ważne jest poczucie zagrożenia możliwe do obiektywnego uzasadnienia. Sam stalking może przybrać wiele różnych postaci, w tym na przykład:

  • prześladowanie,
  • usilne kontaktowanie się mimo jasno wyrażonego sprzeciwu ofiary,
  • narzucanie się,
  • nachodzenie w domu, w miejscu pracy, u bliskich, w ulubionych miejscach ofiary,
  • liczne połączenia telefoniczne, SMS-y, maile, listy, wiadomości online, wiadomości głosowe, wysyłane zdjęcia itp.,
  • śledzenie,
  • nagabywanie,
  • nasyłanie innych osób, które mają śledzić czy nagabywać ofiarę,
  • powtarzające się naruszanie nietykalności cielesnej,
  • groźby (wszelkiej postaci),
  • celowe ośmieszanie i upokarzanie w internecie albo przed lokalną społecznością,
  • podszywanie się pod ofiarę, wykorzystywanie jej wizerunku w różnych celach,
  • celowe dążenie do tego, by ofiara miała kolejne problemy w pracy, w domu itp.

Od nowelizacji kodeksu na wokandzie znalazło się mnóstwo spraw, w których oskarżono o stalking byłych partnerów, osoby zazdrosne o obecnych partnerów, złośliwych sąsiadów, rodziców, obsesyjnie zakochanych wielbicieli, współpracowników, a także innych sprawców uporczywego nękania w internecie i świecie rzeczywistym.

Jak bronić się przed stalkerem?

Jeśli jesteś ofiarą uporczywego nękania, przede wszystkim zachowaj szczególną ostrożność w kontaktach ze sprawcą i miej świadomość, że każde Twoje słowo może wykorzystać przeciwko Tobie. Daj mu jasno do zrozumienia, że nie życzysz sobie kontaktowania się, śledzenia, nagabywania, narzucania czy podszywania się. Zbieraj dowody na to, że jego zachowanie jest powtarzalne, wielokrotne, długotrwałe oraz złośliwe – nie wyrzucaj listów, zachowaj rejestr nieodebranych połączeń od stalkera, zrób zrzuty ekranu wiadomości od niego, poproś bliskich o czujność w celu zauważenia prześladowcy, by mogli wypowiedzieć się w roli świadka na sali sądowej. Przede wszystkim nie działaj na własną rękę, a zamiast tego zawiadom policję. Gdy organy ścigania ustalą tożsamość sprawcy (o ile nie jest Ci znana), możliwe będzie złożenie aktu oskarżenia.

Szukasz prawnika specjalizującego się w prawie karnym? Odwiedź moją kancelarię adwokackąWarszawie na Saskiej Kępie.