Prawo spadkowe reguluje szereg czynności prawnych podejmowanych po śmierci spadkodawcy. Wśród nich znajdują się m.in. spis inwentarza oraz dział spadku – instytucje, które pozwalają uporządkować kwestie majątkowe i określić prawa poszczególnych spadkobierców. Zarówno jedno, jak i drugie postępowanie znajduje swoje podstawy w przepisach Kodeksu cywilnego oraz Kodeksu postępowania cywilnego.
Spis inwentarza – po co się go sporządza?
Spis inwentarza to dokument sporządzany po otwarciu spadku, który zawiera wykaz aktywów i pasywów pozostawionych przez zmarłego. Może być przydatny zwłaszcza w sytuacjach, gdy istnieje niepewność co do składu majątku spadkowego lub gdy spadkobierca przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza – a więc z ograniczoną odpowiedzialnością za długi spadkowe.
Wniosek o sporządzenie spisu inwentarza można złożyć do sądu lub u notariusza. Po jego zatwierdzeniu sporządzeniem dokumentu zajmuje się komornik sądowy. W spisie uwzględnia się zarówno składniki majątku (np. nieruchomości, środki pieniężne, przedmioty o wartości rynkowej), jak i zobowiązania zmarłego. Podstawę prawną stanowią m.in. art. 637-644 Kodeksu postępowania cywilnego oraz art. 1031 § 2 Kodeksu cywilnego.
Dział spadku – kiedy i w jaki sposób?
Dział spadku polega na podziale majątku spadkowego pomiędzy spadkobierców. Może zostać przeprowadzony w dowolnym momencie po nabyciu spadku – nie jest obowiązkowy, jednak w praktyce często okazuje się niezbędny, zwłaszcza gdy między spadkobiercami istnieje współwłasność (np. nieruchomości, kont bankowych, ruchomości o większej wartości).
Możliwe są dwa tryby działu:
- umowny – gdy wszyscy spadkobiercy są zgodni co do sposobu podziału. W takim przypadku wystarczy sporządzenie odpowiedniej umowy, często w formie aktu notarialnego (np. jeśli w skład spadku wchodzi nieruchomość);
- sądowy – w sytuacji, gdy nie można osiągnąć porozumienia, jeden ze spadkobierców może złożyć wniosek o sądowy dział spadku (na podstawie art. 681-689 Kodeksu postępowania cywilnego).
Zarówno w przypadku spisu inwentarza, jak i działu spadku, warto rozważyć skorzystanie z usług adwokata – może on pomóc w przygotowaniu wniosku, analizie stanu prawnego i reprezentacji przed sądem.
Prawo spadkowe – adwokat z Warszawy
Jeśli rozważasz złożenie wniosku o spis inwentarza, przeprowadzenie działu spadku lub chcesz uporządkować kwestie majątkowe po śmierci bliskiej osoby – możesz skorzystać z pomocy naszej kancelarii. Adwokat prowadzący sprawy spadkowe w Warszawie może doradzić najkorzystniejsze rozwiązania, przygotować niezbędne dokumenty i towarzyszyć w trakcie postępowania. Jesteśmy do dyspozycji – zapraszamy do kontaktu.